MAHALLİ İDARELER MALİYESİ Ünite 2-Özet
Mahalli İdarelerin Varlığı için Tarihi Nedenler
Yerel örgütlenmeler devletlerin tarihî süreç içerisinde
oluşumuna paralel olarak gerçekleşmiştir. İnsanların toplu,
ortak ihtiyaçlarını karşılamak devletlerin var olmasının
tarihî süreçteki temel gerekçesidir. Başlarda iç ve dış
güvenlik hizmetleri olarak ortaya çıkan hizmetler zamanla
ortak ve toplu hizmetlerin miktarının artmasına bağlı
olarak devletin görevlerini arttırmıştır.
İnsanların topluca ve
ortak yaşamalarından kaynaklanan sorunlarının çözümü
için örgüt kurma ihtiyacı ortaya çıkmıştır. Daha sonraları
ise tarihsel süreçte bu örgütler yasal bir nitelik de
kazanmıştır. İlk yerel yönetim birimi olarak kabul
edilen örgütlenmeler Antik Çağ’da ortaya çıkan, “site”,
Roma İmparatorluğu döneminde yönetsel özerkliği
bulunan “municipe” ve Antik Yunan’da ortaya çıkan
“polis”tir. Bunların kimisi tam özerkliğe sahipken kimisi
kısmen özerk ve kralların denetimindedir.
Mahalli İdarelerin Varlığı için Siyasi Nedenler
İnsan ihtiyaçlarının karşılanmasında özel ve kamu sektörü
olmak üzere iki sektör vardır. Özel sektör; üretim ve
tüketim kararlarını piyasalar aracılığıyla verir. Piyasa
mekanizması, bireysel kararlarla çalışır. Ancak kamu
kesimince üretilen mal/hizmetlerde piyasa mekanizması›
çalışmaz. Kamu kesiminde kararlar siyasi mekanizmayla
alınır. Kamusal malları kullanan tüketiciler, taleplerini
siyasi mekanizmayla yani oylamayla tercihlerini
gösterirler. Hangi kamu malı ve ne kadar üretilecek
sorularının yanıtı siyasi olarak alınır.
Yerel yönetimlerin birey tercihlerini saptamada daha üstün
olmasından başka, yerel yöneticilerin yönetim etkinlikleri
de artmaktadır. Bu katılımcı demokrasinin doğal bir
sonucudur.
Mahalli İdarelerin Varlığı için Hukuki Nedenler
Devletlerin yapılandırılmasında birbirinin karşıtı gibi
görülen ancak gerçek hayatta birbirini destekleyen
merkeziyetçilik ve ademimerkeziyetcilik olmak üzere iki
eğilim vardır. Ülkelerde bu yaklaşımlar farklı
İdareler Arası Mali İlişkiler ve Mali Tevzin
Kavramı
Mali tevzin, merkezi yönetim ve yerel yönetimler
arasındaki görevlerin ve kaynakların bölüşülmesidir.
Kamu hizmetlerinin yerine getirilmesi için merkezi
yönetim ve yerel yönetimler arasında hizmetler ve
bunların gerektirdiği harcamalar diğer yandan bu giderleri
karşılayan gelirlerin sistematik olarak bölüşülmesine
dayanan bir sistemdir.
Harcamaların Bölüşümü
Burada hangi hizmetin hangi yönetim
düzeyince etkin bir biçimde yerine getirileceğinin
saptanması gerekmektedir. Uygulamada kamu harcama
sorumlulukları genellikle çok boyutludur. Uygulamada
bazen tüm hizmet merkezî yönetim bütçesinden finanse
edilirken bazı hizmetlerde ise harcama sorumlulukları
yönetim düzeyleri arasında genellikle fonksiyon bazında
paylaştırılmaktadır.
SAĞ TARAFTA AÖF 4 YANLIŞ UYGULAMA ANKETİMİZE KATILMAYI UNUTMAYALIM.
Yerel örgütlenmeler devletlerin tarihî süreç içerisinde
oluşumuna paralel olarak gerçekleşmiştir. İnsanların toplu,
ortak ihtiyaçlarını karşılamak devletlerin var olmasının
tarihî süreçteki temel gerekçesidir. Başlarda iç ve dış
güvenlik hizmetleri olarak ortaya çıkan hizmetler zamanla
ortak ve toplu hizmetlerin miktarının artmasına bağlı
olarak devletin görevlerini arttırmıştır.
İnsanların topluca ve
ortak yaşamalarından kaynaklanan sorunlarının çözümü
için örgüt kurma ihtiyacı ortaya çıkmıştır. Daha sonraları
ise tarihsel süreçte bu örgütler yasal bir nitelik de
kazanmıştır. İlk yerel yönetim birimi olarak kabul
edilen örgütlenmeler Antik Çağ’da ortaya çıkan, “site”,
Roma İmparatorluğu döneminde yönetsel özerkliği
bulunan “municipe” ve Antik Yunan’da ortaya çıkan
“polis”tir. Bunların kimisi tam özerkliğe sahipken kimisi
kısmen özerk ve kralların denetimindedir.
Mahalli İdarelerin Varlığı için Siyasi Nedenler
İnsan ihtiyaçlarının karşılanmasında özel ve kamu sektörü
olmak üzere iki sektör vardır. Özel sektör; üretim ve
tüketim kararlarını piyasalar aracılığıyla verir. Piyasa
mekanizması, bireysel kararlarla çalışır. Ancak kamu
kesimince üretilen mal/hizmetlerde piyasa mekanizması›
çalışmaz. Kamu kesiminde kararlar siyasi mekanizmayla
alınır. Kamusal malları kullanan tüketiciler, taleplerini
siyasi mekanizmayla yani oylamayla tercihlerini
gösterirler. Hangi kamu malı ve ne kadar üretilecek
sorularının yanıtı siyasi olarak alınır.
Yerel yönetimlerin birey tercihlerini saptamada daha üstün
olmasından başka, yerel yöneticilerin yönetim etkinlikleri
de artmaktadır. Bu katılımcı demokrasinin doğal bir
sonucudur.
Mahalli İdarelerin Varlığı için Hukuki Nedenler
Devletlerin yapılandırılmasında birbirinin karşıtı gibi
görülen ancak gerçek hayatta birbirini destekleyen
merkeziyetçilik ve ademimerkeziyetcilik olmak üzere iki
eğilim vardır. Ülkelerde bu yaklaşımlar farklı
İdareler Arası Mali İlişkiler ve Mali Tevzin
Kavramı
Mali tevzin, merkezi yönetim ve yerel yönetimler
arasındaki görevlerin ve kaynakların bölüşülmesidir.
Kamu hizmetlerinin yerine getirilmesi için merkezi
yönetim ve yerel yönetimler arasında hizmetler ve
bunların gerektirdiği harcamalar diğer yandan bu giderleri
karşılayan gelirlerin sistematik olarak bölüşülmesine
dayanan bir sistemdir.
Harcamaların Bölüşümü
Burada hangi hizmetin hangi yönetim
düzeyince etkin bir biçimde yerine getirileceğinin
saptanması gerekmektedir. Uygulamada kamu harcama
sorumlulukları genellikle çok boyutludur. Uygulamada
bazen tüm hizmet merkezî yönetim bütçesinden finanse
edilirken bazı hizmetlerde ise harcama sorumlulukları
yönetim düzeyleri arasında genellikle fonksiyon bazında
paylaştırılmaktadır.
SAĞ TARAFTA AÖF 4 YANLIŞ UYGULAMA ANKETİMİZE KATILMAYI UNUTMAYALIM.
Hiç yorum yok :
Yorum Gönder